Rozwód z cudzoziemcem

W dobie masowej emigracji zjawisko „małżeństw mieszanych” jest coraz częściej spotykane w Polsce. Nieuniknioną konsekwencją tegoż zjawiska jest również rosnąca liczba tzw. rozwodów transgranicznych.

Rozwód w Polsce jest często tańszą i lepszą opcją, bowiem można w nim uregulować wiele dodatkowych kwestii, tj. opiekę nad dzieckiem, władzę rodzicielską, alimenty, kontakty z dzieckiem, a nawet podział majątku (w przypadku zgodnego wniosku stron), co nie jest regułą w przypadku innych krajów. Warto jednak pamiętać, że nawet obywatel Polski nie zawsze może taki pozew wnieść, ustawodawca przewidział następujące warunki, które trzeba spełnić, by móc wnieść pozew o rozwód w Polsce:

• oboje małżonkowie ostatnio zamieszkiwali w Polsce, przy czym nie jest konieczne, aby oboje małżonkowie zamieszkiwali wspólnie w jednym mieszkaniu, czy w jednym mieście,
• jeden z małżonków nadal ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Polsce (podczas gdy drugi z małżonków wyjechał poza granice Polski),
• małżonek będący powodem co najmniej od roku, liczonego bezpośrednio przed wniesieniem pozwu o rozwód, zamieszkuje w Polsce,
• małżonek będący powodem jest obywatelem polskim i co najmniej od sześciu miesięcy bezpośrednio złożeniem pozwu o rozwód zamieszkuje w Polsce.

Miejsce zamieszkania często mylone jest z miejscem zameldowania, tymczasem są to dwie odrębne i niezależne kwestie. Miejscem zamieszkania jest miejsce, w którym osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Nie ma więc obowiązku przedstawiania tzw. meldunku w Polsce.

Należy pamiętać o zasadzie pierwszeństwa, to znaczy, że jeżeli każdy z małżonków wniesie pozew o rozwód, ale każde w innym kraju, wówczas istotne jest w którym kraju jako pierwszym zostało wszczęte postępowanie w sprawie rozwodu.

Bardzo często w przypadku rozwodów transgranicznych problematyczną kwestią okazuje się stawiennictwo obu stron na rozprawie, bowiem nie zawsze jest to możliwe. Na gruncie polskiego prawa, każda ze stron postępowania musi zostać wysłuchana. Osoba, która składa pozew o rozwód musi stawić się osobiście przed sądem prowadzącym postępowanie pod rygorem zawieszenia postępowania. Natomiast, jeżeli pozwany małżonek przebywa za granicą, może zostać wysłuchany poza granicami Polski przed właściwym zagranicznym sądem lub przed polskim konsulem w ramach tzw. pomocy prawnej.

Podsumowując, rozwód z obcokrajowcem w Polsce jest możliwy nawet w sytuacji, gdy Polska nigdy nie była wspólnym miejscem zamieszkania stron, należy jednak spełnić określone przez ustawodawcę warunki, dopełnić wszelkich formalności i prawidłowo skonstruować pozew.